Vandaag of binnenkort ...
Schoonheid en kerkmuziek
Promotie Rens Tienstra
ESSEN-WERDEN (D) - Op 31 januari jl. promoveerde Rens Tienstra magna cum laude tot doctor in de muziekwetenschap aan de Folkwang-universiteit te Essen-Werden (D) op het proefschrift ‘Melodic Variation in Northern Low Countries Chant Manuscripts (1150-1600)’. Promotoren waren prof. dr. Stefan Klöckner KMD en prof. em. dr. phil. habil. Hartmut Möller.
Tienstra onderzocht alle mogelijke typen melodische variatie in het gregoriaans zoals opgetekend in de Laaglandse handschriften van boven de rivieren. Het onderzoek bracht inzicht in de verschillende typen melodische variatie, hun ontwikkeling, hun samenhang en mogelijke toe- en afschrijvingen van handschriften op basis van melodische variatie.
Rens Tienstra studeerde katholieke kerkmuziek aan het Conservatorium van Amsterdam, waaronder gregoriaans bij Dr. Richard Bot, docent Gregoriaans & Katholieke Kerkmuziek. Hij is tweede dirigent in de kathedrale basiliek Sint Bavo in Haarlem. Tienstra studeerde achtereenvolgens Orkestdirectie, Compositie en Kerkmuziek aan het Conservatorium van Amsterdam, studeerde in 2013 af als Master of Music met een onderzoek naar de relaties tussen gregoriaans en hedendaagse compositie. Tienstra is koorleider van verschillende kamerkoren en schola’s waaronder dirigent van de Schola Gregoriana in Noordwijk van Maria ter Zee-kerk.
Btw en kerkmusici
ROTTERDAM - In beginsel zijn alle prestaties voor de btw belast met het tarief van 21%, tenzij deze uitdrukkelijk zijn aangemerkt als vrijgesteld of belast met het verlaagd tarief.
Kerkmusici zijn artiesten en die mogen voor hun optredens rekening houden met het verlaagd tarief van 9%. Optredens van een kerkmusicus tijdens kerkdiensten vallen onder het 9%-tarief. Repetities ten behoeve van deze optredens vallen ook onder het 9%-tarief. Andere repetities vallen onder het 21%-tarief. Bij een kerkkoor dat bijvoorbeeld twee keer per maand tijdens een kerkdienst optreedt, kan beargumenteerd worden dat de wekelijkse repetities ten behoeve van dat optreden zijn. Bij een kerkkoor dat eens per half jaar optreedt, ligt dat anders. Overige diensten van kerkmusici, zoals overleggen met de pastoor en de liturgiewerkgroep, vallen onder het 21%-tarief.
Bij een omzet van niet meer dan € 20.000,- op jaarbasis kunnen kerkmusici kiezen voor toepassing van de kleineondernemersregeling. Er hoeft dan geen btw in rekening te worden gebracht.
Kerkmusici kunnen ook gebruikmaken van de zogenaamde artiestenregeling. Er wordt dan geen btw in rekening gebracht (de musicus mag dan ook geen btw als voorbelasting claimen). De parochie betaalt dan wel de loonheffingen en premies over de inkomsten van de musicus
Bron: Nieuwsbrief Economaat Bisdom Rotterdam; januari 2020, nr. 25
Salarissen kerkmusici 2020
De honorering per uur is vastgesteld naar bevoegdheid en naar uitoefening van de gecombineerde dan wel enkelvoudige functie. In de genoemde uurbedragen is de voorbereidingstijd inbegrepen. De honoreringsbedragen op [dienst]uurbasis zijn per 1 januari 2020 met 2,1 % [2019: 1,8% verhoogd [afgerond op € 0,05] en als volgt vastgesteld:
| Dirigent of organist | Dirigent en organist | ||||||
| Bev. III | Bev. II | Bev. I | Bev. III | Bev. II | Bev. I | ||
| Dienstjaren | |||||||
| 1 | 21,70 | 25,00 | 28,10 | 33,70 | 38,90 | 44,20 | |
| 2 | 22,20 | 25,85 | 29,10 | 33,80 | 39,80 | 45,40 | |
| 3 | 22,75 | 26,70 | 30,20 | 35,35 | 40,75 | 46,40 | |
| 4 | 23,40 | 27,60 | 31,35 | 35,95 | 41,65 | 47,60 | |
| 5 | 23,90 | 28,45 | 32,40 | 36,55 | 42,50 | 48,70 | |
| 6 | 24,45 | 29,20 | 33,70 | 37,10 | 43,35 | 49,80 | |
| 7 | 25,00 | 30,05 | 34,70 | 37,65 | 44,30 | 50,95 | |
| 8 | 25,55 | 30,90 | 35,80 | 38,15 | 45,25 | 52,00 | |
| 9 | 26,05 | 31,65 | 36,90 | 38,70 | 46,05 | 53,05 | |
| 10 of meer | 26,60 | 32,40 | 38,05 | 39,30 | 46,85 | 54,10 | |
Bovenstaande honorering wordt afgeleid van een basistarief per uur voor drie categorieën van vakbekwaamheid (zoals genoemd in de Beleidsnota voor Kerkmusici).
Niveau I: voor deze functie dient de dirigent en/of organist in het bezit te zijn van hetzij het diploma Kerkmuziek afgegeven door de Stichting Nederlands Instituut voor Kerkmuziek, hoofdvak(ken) koor-directie en/of orgel, hetzij het diploma Uitvoerend Musicus Koordirectie en/of Uitvoerend Musicus Orgel van een Nederlands conservatorium of daarmee gelijk te stellen instelling, tezamen met het Praktijkdiploma Kerkmuziek, koordirectie c.q het Praktijkdiploma Kerkmuziek, orgel.
Niveau II: voor deze functie dient de dirigent en/of organist in het bezit te zijn van een Praktijkdiploma Kerkmuziek, koordirectie en/of orgel.
Niveau III: voor deze functie dient de dirigent en/of organist in het bezit te zijn van een bevoegdheidsverklaring, afgegeven door de Commissie Bevoegdheidsverklaringen voor de Kerkmuziek (KDOV), bedoeld in de Interdiocesane regeling voor de kerkmuziek, na een door de kandidaat afgelegd examen, met aantekening voor dirigent en/of organist.
De salariëring van de kerkmusicus, die niet valt onder de hiervoor genoemde bevoegdheid categorieën, maar die een arbeidsovereenkomst heeft gesloten met het bestuur, luidt in 2020 als volgt:
| Dirigent of organist | Dirigent en organist | |
| Groep A | 20,30 | 30,45 |
| Groep B | 13,80 | 20,30 |
De indeling in groep A of groep B wordt overgelaten aan het overleg tussen bestuur en de kerkmusicus. Voor deze categorie van personen is het Rechtspositiereglement niet van toepassing.
Nieuwe visie van Paus Franciscus op koren en kerkmuziek
Onlangs heeft paus Franciscus twee belangrijke toespraken gehouden over het belang van koren en kerkmusici. Op 28 september 2019 sprak hij tot dirigenten en organisten die lid zijn van de Italiaanse korenvereniging Santa Caecilia. In die toespraak omschrijft hij de functie van het koor als een gekwalificeerde stem van spiritualiteit, gemeenschap, traditie en liturgische cultuur. Met deze omschrijving verbreedt hij de gangbare visie op de functie van het koor. De toewijding van koren vertegenwoordigt volgens hem een manier van evangelisatie op alle niveaus: van kinderen tot volwassenen. Ook dat perspectief is nieuw.
Bekijk de integrale Engelse tekst.
Op 9 november jl. sprak paus Franciscus tot de deelnemers aan de derde internationale kerkmuziekconferentie. Het thema van dit congres luidde: 'Kerk, muziek, uitvoerenden: een noodzakelijke dialoog'. De paus beklemtoont het belang van zowel de constante muziek-technische vorming als de innerlijke vorming. Wat dat laatste betreft gaat het om de ontwikkeling van een gevoeligheid en geest in dienst van de kunst en in dienst van de gemeenschap, een bewustzijn dat de uitvoerder uitdrukking geeft aan het onuitsprekelijke door het gebruik van woorden en muzikale middelen die allesoverstijgend zijn. Het gaat er om een soort 'sacramentaliteit' over te dragen aan de luisteraar. Wij mogen volgens Franciscus daarbij nooit vergeten dat er altijd sprake is van een dialoog tussen componist, werk en uitvoerder; een driewegconversatie. Schoonheid, muziek en andere kunsten stellen ons in staat kennis te nemen van Gods grootheid. De interpretatie van die realiteit is essentieel. Meer dan ooit hebben mensen in deze tijd hieraan behoefte.
Bekijk de integrale Engelse tekst.
Bron: Nieuwsbrief Vieren 2019 - nr. 5, Bisdom Rotterdam
Vacature kerkmusicus St. Jacobuskerk in Den Haag
|
Wegens het bereiken van de pensioengerechtigde leeftijd van de huidige kerkmusicus zoekt de parochie Maria Sterre der Zee te Den Haag voor de geloofsgemeenschap H. Jacobus de Meerdere een KERKMUSICUS (I) M/V De kerkmusicus bespeelt de orgels en dirigeert de gregoriaanse schola cantorum, het gemengd koor Cantemus Domino en de Sint Jacobuscantorij tijdens eucharistievieringen, uitvaarten, huwelijksvieringen en andere niet-eucharistievieringen. Tevens verzorgt hij orgelconcerten georganiseerd door het Haags Orgel Kontakt.
Het betreft een zogenaamde gecombineerde functie (dirigent/organist) waarvoor een eerste graad bevoegdheid is vereist conform de Interdiocesane Regeling voor de kerkmuziek. Wij bieden de kans om te spelen op monumentale orgels en bij te dragen aan het uitvoeren en ontwikkelen van de traditie van de gezongen Latijnse en Nederlands-talige liturgie met een breed repertoire aan liturgische muziek. Het betreft een aanstelling voor 7 uur per week exclusief uitvaarten, huwelijken, andere liturgievieringen en orgelconcerten. Zie voor de uitgebreide functie-omschrijving: www.rkdenhaag.nl/geloofsgemeenschappen/h-jacobus-de-meerdere/koren/ Reactie uiterlijk vóór 1 februari 2020 aan het Parochiesecretariaat, Neuhuyskade 97, 2596 XK Den Haag, tel. 070 820 98 66, e-mail parochiesecretariaat@rkdenhaag.nl |
Zangdag Zingen van binnenuit
HEESWIJK - Op zaterdag 1 februari 2020 om 13.30 uur organiseren de Kerkelijke Instelling Sint Gregorius (KISG) en Berne Media | uitgeverij abdij van berne een zangdag voor dirigenten, zangers en toetsenisten met als uitgangspunt het onlangs verschenen boek Zingen van binnenuit, een wegwijzer voor dirigenten, voorzangers en koren, geschreven door Hein Vrijdag.
Zingen van binnenuit
Uit liturgische gezangen halen wat erin zit en dat tot bloei brengen. Ontdekken wat elk element te zeggen heeft: tekst, melodie, ritme, tempo, harmonie, dynamiek, beelden in tekst en muziek. Dat beoogt Zingen van binnenuit. Zingen van binnenuit is een eenvoudig en boeiend proces, haalbaar voor elke dirigent, cantor of zanger. Eenvoudig, omdat het niets anders doet dan opdelven wat een gezang zelf aanreikt en dat zingenderwijs tot expressie brengen. Boeiend, omdat koorleden in de tekst elementen vinden waar ze lang overheen hebben gelezen. Nu pas zien ze de samenhang tussen woorden en melodie, proeven ze de harmonie, de werking van het ritme, het tempo, de dynamiek.
Programma:
13.00 uur Inloop met koffie en thee
13.30 uur Welkom en introductie zingen van binnenuit door Hein Vrijdag
14.14-15.15 uur Workshops o.l.v. Hein Vrijdag, Jeroen Felix en Hanneke van der Grinten
15.30-16.00 uur Viering
16.00-17.00 uur Borrel en napraten in het proeflokaal van de Abdij, gelegen naast boekhandel Berne, die ook geopend is.
Datum: zaterdag 1 februari 2020 Plaats: Abdij van Berne, Abdijstraat 49, 5473 AC Heeswijk
Entree: Vrij, vooraf aanmelden per e-mail op kisg@bisdomdenbosch.nl
Meer informatie: www.berneboek.com en kisg.nl
Nieuwe publicaties Hendrik Andriessen, Albert de Kerk, Cor Kee en Jan Mul
HAARLEM - Lourens Stuifbergen schrijft in zijn nieuws brief het volgende.
Voordat ik (Lourens Stuifbergen) u nieuws breng over nieuwe publicaties e.d. moet ik mijn nieuwsbrief helaas beginnen met u het overlijden te melden van Caecilia Andriessen, Hendriks jongste dochter, die op 6 augustus jl. op 88-jarige leeftijd is overleden. Tot nog maar kort geleden heb ik met haar samengewerkt om herziene en nieuwe publicaties van Andriessenwerken voor te bereiden. Zij kende het werk van haar vader voortreffelijk en wist bij veel composities interessante achtergrondinformatie te geven. De Andriessen/De Klerk Stichting, Donemus en ikzelf zijn haar veel dank verschuldigd voor haar onvermoeibare inzet bij deze publicaties en voor haar warme belangstelling voor alle activiteiten met betrekking tot haar vader. Wij zullen haar erg missen.
Op https://www.andriessendeklerkstichting.nl/nieuwsbrief/ kunt u de laatste nieuwsbrief van de Andriessen/De Klerk Stichting downloaden, waarin aan het overlijden van Caecilia Andriessen uitgebreid aandacht wordt besteed.
Meer over: Hendrik Andriessen, Albert de Kerk, Cor Kee en Jan Mul
Daniel Roth geeft op zondagmiddag 10 november een concert in de Maria van Jessekerk te Delft
DELFT - Op zondag 10 november a.s. om 15.00 uur zal de beroemde organist Daniel Roth, die door orgelliefhebbers wordt gezien als een levende legende, een concert in de Maria van Jessekerk verzorgen. Hij bespeelt het monumentale Maarschalkerweerd- orgel (1893) van de kerk.
Roth zal louter Frans romantische werken ten gehore brengen met werken van onder andere van de componisten Alexandre Boëly, Hector Berlioz, de 2de Choral van César Franck en de “Fantaisie en mi bémol” van Camille Saint Saëns. Hij is tevens internationaal vermaard om zijn geweldige improvisatiekunst en zal daarom zijn concert afsluiten met een improvisatie.
Het spel van Daniel Roth zal te zien op groot beeldscherm. De toegangsprijs voor dit concert is 10 euro. Na afloop van het concert is het mogelijk de organist te ontmoeten onder het genot van het drinken van een kopje koffie of thee in de Jozefzaal van de kerk.
Het volledige concertprogramma is te lezen op www.veenswijkorgel.nl
Richard Bot onderscheiden met het gouden ereteken voor bijzondere verdiensten voor de kerkmuziek in Nederland
VOORSCHOTEN - Op zondag 13 oktober 2019, bij het vieren van zijn 40-jarig jubileum als kerkmusicus in Voorschoten, is Richard Bot onderscheiden met het gouden ereteken voor bijzondere verdiensten voor de kerkmuziek in Nederland. Deze bijzondere onderscheiding werd hem opgespeld door de secretaris van het Algemeen Bestuur van de Nederlandse Sint-Gregoriusvereniging Hans Speetjens, die hem toesprak. Tijdens de feestelijke eucharistieviering, ontving Richard Bot van de oud-bisschop van het bisdom Rotterdam, mgr. A. van Luyn de gouden Sint-Gregoriusmedaille voor zijn veertig jaren als kerkmusicus in de parochie St. Laurentius in Voorschoten. Van de parochie in Voorschoten ontving hij de Laurentiuspenning.
De KDOV feliciteert Richard Bot met zijn jubileum en de onderscheidingen die hij heeft gekregen !
Richard Bot 40 jaar kerkmusicus in Voorschoten
Op zondag 13 oktober 2019 om 11.00 u viert Richard Bot zijn 40-jarig jubileum als kerkmusicus in Voorschoten met een feestelijke eucharistieviering met als hoofdcelebrant Mgr. A. van Luyn in de St. Laurentiuskerk, Leidseweg 102 te Voorschoten. Na de mis is er een receptie in het Bondsgebouw dat achter de kerk gelegen is.
Het parochiekoor St. Laurentius o.l.v. de jubilaris Richard Bot met organist Louise Hillen en het Amsterdams Blazersensemble, zal de Missa Brevis in B van Christopher Tambling (Nederlandse première van de uitvoering met koperblazers) ten gehore brengen. De muzikale invulling van deze viering kunt u vinden via deze link.
Richard Bot is naast kerkmusicus in de parochie St. Laurentius onder meer Diocesaan Referent Kerk, Interieur en kerkelijke Kunst, medewerker Liturgie & Kerkmuziek bij de afdeling Pastorale Dienstverlening van het bisdom Rotterdam, voorzitter van de Diocesane instelling voor Liturgische muziek St.-Gregorius (DISG) in het bisdom Rotterdam, algemeen voorzitter van de landelijke Nederlandse Sint-Gregoriusvereniging, docent liturgie en kerkmuziek en docent Gregoriaans en Katholieke Kerkmuziek aan het conservatorium van Amsterdam.
Symposium '2000 jaar Arie' is vrijdag 25 oktober 2019
DEN HAAG - Zoals wellicht bekend werkt dr. Arie Eikelboom sinds een aantal jaren aan een uniek en gigantisch project. Hij beschrijft de historie van het kerklied in een boekenreeks van welgeteld zestien delen. Hij is nu bezig aan het laatste boek, dat naar hij hoopt in het najaar van de persen rolt.
Ter gelegenheid van deze mijlpaal heeft een initiatiefgroep het plan opgevat de voltooiing van deze reeks te vieren met een doordacht en vrolijk symposium. Omdat dr. Eikelboom in zijn studie teruggaat tot de allereerste sporen van de kerkzang, en eindigt met de nieuwste ontwikkelingen, is gekozen voor de veelzeggende titel '2000 jaar Arie'.
Het symposium zal plaats vinden in de Maranathakerk in Den Haag. Dat is de kerk waar Arie Eikelboom het grootste deel van zijn werkzame leven, tot aan zijn pensionering in 2013, heeft doorgebracht. Vanuit Den Haag heeft hij verder talloze andere sporen nagelaten: als wetenschapper en Bach-specialist, hymnoloog, liturgiekenner, componist van kerkliederen, organist, docent, publicist, koordirigent, begenadigd verhalenverteller op gemeenteavonden en inspirerend opleider van vele amateurmusici in PKN-verband.
Biografie Maurice Pirenne verschijnt 10 november 2019
DEN BOSCH - WONEN IN KLANKEN - 10 november aanstaande verschijnt dan eindelijk de langverwachte biografie van Maurice Pirenne. Na een eerdere uitgave over het leven en werk van Floris van der Putt (rector cantus van de Schola, 1954-1965) kon die van Maurice (rector cantus 1965-1991, organist Sint-Jan 1991-2007) niet uitblijven.
Op zijn grafsteen staat gebeiteld: PRIESTER-MUSICUS. Bewust in die volgorde. Dat is ook de volgorde die in het boek gehanteerd wordt, waar Jan Jaap Zwitser het leven van Pirenne beschrijft en Anton Vernooij de beschrijving van de muziek voor zijn rekening neemt.
In een rijk geïllustreerde uitgave van ca. 400 pagina’s volgen we het leven en werk van de jonge Maurice die met zijn ouders naar ’t Heike in Tilburg gaat, zijn weg naar de seminaries van Beekvliet en Haaren, zijn studie aan het conservatorium in Tilburg en aan het Istituto Pontificio di musica sacra in Rome, zijn benoemingen tot kapelaan, rector cantus en organist in de kathedraal. En ook de daarmee gepaard gaande twijfels: “Wil ik dit wel? Kan ik dit wel? Als ze mij maar niet vragen…”
Jaarvergadering KDOV in Hengelo op zaterdag 12 oktober 2019
De jaarvergadering van de KDOV zal dit jaar worden gehouden in en rond de St. Lambertusbasiliek in Hengelo op zaterdag 12 oktober 2019.
In het middagprogramma zal de koorschool Lambertus o.l.v. Louis ten Vregelaar centraal staan.
Paul Houdijk overleden
|
Het bestuur van de Katholieke Dirigenten- en Organisten Vereniging heeft met droefheid kennisgenomen van het overlijden op 30 juni 2019 van ons erelid Mr. drs. P.A.P. (Paul) Houdijk
Van 1986 tot 1991 was Paul bestuurslid en Sinds 1978 was Paul als organist verbonden Namens de KDOV spreken wij onze erkentelijkheid jegens Paul uit voor het vele dat hij voor onze vereniging en voor de r.-k. kerkmuziek in ons land heeft gedaan. We wensen zijn vrouw Willy, zijn kinderen en kleinkinderen veel sterkte bij dit verlies Moge Paul rusten in vrede. |
|
|
Eric Fennis tot priester gewijd op 15 juni 2019 in Haarlem
In een volle Haarlemse kathedraal heeft de bisschop van Haarlem-Amsterdam op zaterdag 15 juni (drs. E.H.A.) Eric Fennis en Maciej Grądzki tot priesters gewijd.
Eric Fennis is geestelijk adviseur van de Katholieke Dirigenten- en Organisten Vereniging (KDOV).
Ensemble Organum in Nederlands Gregoriaans Festival
DEN BOSCH - Op zaterdagavond 15 juni om 19.00u zingt het Franse gregoriaans ensemble Organum o.l.v. Marcel Pérès in de St. Janskathedraal in Den Bosch in het Nederlands Gregoriaans Festival.
Er is op zaterdag 15 juni een optreden van gregoriaanse schola's in de St. Jan. Het festival opent op vrijdag 14 juni om 20.00u in de Grote Kerk van Den Bosch met o.a. de première van de volledige Planctus Cygni van de Nederlandse componist Gerard Beljon, een concert door Collegium Vocale Eindhoven o.l.v. Ruud Huijbregts. Er zijn concerten en workshops.
Het festival is van 14 t/m 16 juni 2019.
Jos Laus Ridder in de Orde van Oranje-Nassau
DEN HAAG - Op zondag 26 mei is dirigent, organist en kerkmusicus Jos Laus van de St. Jacobuskerk in Den Haag door de burgemeester van Rijswijk drs. Michel Bezuijen koninklijk onderscheiden als Ridder in de Orde van Oranje-Nassau. Dit gebeurde in de kerk St. Jacobus de Meerdere aan de Parkstraat in Den Haag aansluitend aan de H. Mis waarin Jos Laus zijn vijftigjarig jubileum als kerkmusicus vierde.
Jos Laus werd daarbij door burgemeester Bezuijen geroemd om zijn vele werk voor de kerkmuziek, als inspirerend koordirigent van vele koren in Rijswijk en Den Haag. Als kerk- en concertorganist, orgeldeskundige, artistiek adviseur, auteur en zelfs orgelbouwer. Werkzaamheden die hij in Rijswijk en Den Haag en de rest van Nederland, tot zelfs tot ver over de landsgrenzen heeft verricht.
Begin mei 2019 werd Jos Laus Franse de vergulde medaille (Médaille de Vermeil) toegekend voor zijn verdiensten voor de Franse muziek en cultuur door de Société Académique d'Education et d' Encouragement Arts-Sciences-Lettres te Parijs.
Jos Laus is tevens lid van onze vereniging KDOV.
BH; 26 mei 2019
18 koren zingen alle 18 missen van Mozart in één weekend
ZUTPHEN - Nederland heeft een wereldprimeur. Nooit eerder werden alle 18 missen van Mozart gezongen in één weekend en op één locatie. Deze week gaat het gebeuren in Zutphen. Van 23 tot en met 26 mei worden in de Walburgiskerk álle missen van Mozart gezongen.
Wolfgang Amadeus Mozart (1756-1791) was een uitzonderlijk begaafd componist die in zijn leven onder meer 18 missen schreef, waaronder het wereldberoemde Requiem. Deze missen zijn inmiddels door duizenden koren over de hele wereld gezongen. En nog steeds zijn ze overal te horen. Maar nog nooit waren ze allemaal in één weekeinde en op één locatie te beluisteren. Tot nu.